مهندسی ارزش یا Value Engineering چیست؟
مهندسی ارزش یا Value Engineering
چرا مهندسي ارزش مهم است؟
هميشه يک راه بهتر و موثرتر براي انجام کارها وجود دارد.
اهداف مهندسي ارزش چیست؟
- يك تكنيك مديريتي است كه بدنبال موازنه بهتر ميان هزينه، قابليت اطمينان و عملكرد يك محصول، فرآيند يا خدمت مي‌باشد.
- تعيين و حذف ويژگي‌هايي از محصول و خدمات است كه هيچ ارزش افزوده‌اي ندارند و الزامات محصول را نقض نمي‌نمايند ولي براي سازمان هزينه در بردارند.
- كوشش سازمان يافته براي تحليل عملكرد سيستم‌ها،تجهيزات،محصولات، خدمات به منظور دستيابي به عملكرد مطلوب با حداقل هزينه
دامنه کاربرد مهندسي ارزش چیست؟
تعريف مهندسي ارزش
مهندسي ارزش رويکردي خلاق، کارکردگرا و سازمان‌يافته با هدف شناسايي کارآمد هزينه‌هاي غير ضروري است؛ يعني هزينه‌هايي که نه به کيفيت، نه به بهره‌برداري، نه به عمر مفيد، نه به زيبائي ظاهري و نه به مشخصات درخواستي کارفرما مربوط مي‌شود.
تاريخچه و سير تحولات مهندسي ارزش
1947 لارنس مايلز تحليل ارزش را در شركت جنرال الكتريك مطرح نمود. ( کمبود مواد و مصالح و در نهايت افزايش هزينه هاي توليد )
اولين پروژه تحليل ارزش: جايگزين کردن فولاد ضد زنگ با فيبر فشرده در ساخت پروانه پمپ
اولين سمينار تحليل ارزش در سال 1952 در شرکت جنرال الکتريک برگزار شد
گسترش تحليل ارزش …
1954بکارگيري تحليل ارزش در نيروي دريايي ارتش امريکا و ديگر بخش هاي ارتش امريکا
1959 انجمن مهندسي ارزش در امريكا شكل گرفت. (1500 عضو)و آشنايي ديگر کشورها( ژاپن،فرانسه،ايتاليا،انگلستان و هندوستان)با فعاليت اين انجمن
1961 چاپ کتاب روش هاي فني تحليل و مهندسي ارزش توسط مايلز
1972 دوازدهمين کنفرانس سالانه انجمن آمريکايي مهندسان ارزش بر تحليل ارزش در صنعت ساختمان تأکيد کرد
1996 تغيير نام انجمن مهندسي ارزش در امريكا به انجمن بين المللي مهندسي ارزش
سير تحولات مهندسي ارزش در ايران
در ايران از سال 1378 موضوع مهندسي ارزش در برخي دانشگاه‌ها، وزارت نفت و سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور مطرح گرديد و سمينارهايي در اين زمينه برگزار شد. تدوين دستورالعمل ارجاع کار و انعقاد قرارداد با واحدهاي خدمات مهندسي ارزش توسط سازمان مديريت و برنامه کشور درسال 1379 دورنماي روشن و اميدوارکننده اي را براي توسعه فرهنگ و به کارگيري مهندسي ارزش وتدوين الزامات قانوني و رفع موانع در اين زمينه ترسيم نموده است.
مهندسي ارزش و مفاهيم مربوط به آن
تحليل ارزش
در اين رويکرد، مطالعه ارزش به طرح يا محصولي که قبلا طراحي يا ساخته شده است محدود مي شود. بنابراين، در تحليل ارزش، امکان بهينه سازي و بهبود در هزينه ها، عملکرد و کيفيت روي محصول ساخته شده، مورد بررسي قرار مي گيرد.
مهندسي ارزش
در اين رويکرد، ارزش روي طرح يا محصولي که در حال طراحي و توسعه است متمرکز مي شود. در اين فرآيند، بهبود هزينه، عملکرد و کيفيت در طول عمر محصول يا طرح، مورد توجه قرار مي گيرد.
مديريت ارزش
در اين رويکرد، مجموعه روش هايي که در مطالعه ارزش مورد استفاده قرار مي گيرد، تعيين مي شود. مديريت ارزش، بمنظور تشريح کل فعاليت ها در زمينه ارزش و برنامه ريزي، اقدامات لازم براي مطالعات ارزش را بکار مي برد.
بايد توجه داشت که در سه رويکرد تحليل، مهندسي و مديريت ارزش، برنامه کار مطالعات ارزش شباهت بسيار زيادي با هم دارد
وظيفه اصلي مهندسي ارزش، تعادل بين هزينه، کارکرد و کيفيت است
شاخص ارزش، عبارتنداز نسبت بهايي که بابت کارکرد مورد نظر و کيفيت مطلوب منظور مي شود، به هزينه اي که براي دستيابي به کارکرد مورد نظر و کيفيت مطلوب، بايد پرداخته شود
مفهوم شاخص ارزش، مفهومي نسبي است و بصورت بدون بعد
بها:کمترين هزينه اي که بوسيله آن کارکرد و کيفيت مورد انتظار از يک جزء قابل دستيابي است.
کيفيت:تامين و برآورد نيازها، انتظارات و خواسته هاي مشتريان و کارفرمايان
کارکرد:منظور وظيفه مشخصي است که از يک جزء خاص از محصول يا کل محصول يا پروژه انتظار مي رود.
هزينه:منظور هزينه دوره عمر محصول، پروژه يا خدمات
ارزش:کمترين هزينه اي است که تامين نيازها و انتظارات مشتري را به نحو مطلوب امکان پذير مي سازد.
مثال کاربردی: بررسي خودكار به عنوان يک محصول در مطالعه مهندسي ارزش
با توجه به هزينه‌هاي مواد اوليه و عوامل توليد، قيمت اين خودكار 1000 تومان خواهد بود.
اما مطالعات بازار گواه اين است كه مشتري از اين خودكار با چنين قيمتي استقبال نخواهد كرد. به زبان ديگر او براي اين خودكار به اندازه 1000 تومان بها قايل نيست.
اگر قيمت مطلوب او 700 تومان باشد، شاخص ارزش اين خودكار براي مشتري محصول ما 0.7 است.
بهبود مورد انتظار از انجام مهندسي ارزش بر روي اين محصول اين است كه اين شاخص را به عدد 1 نزديك كند. يعني قيمت خودكار را به 700 تومان مطلوب مشتري نزديك نمايد.
مراحل اجراي و برنامه کار مهندسي ارزش
- مطالعات اولیه و جمع آوری داده ها
- تجزیه و تحلیل عملکرد
- خلاقیت و تولید ایده
- انتخاب و ارزیابی
- تهیه و ارایه پیشنهادات
- تصمیم گیری و اجرا
مطالعه اوليه و جمع‌آوري اطلاعات
انتخاب محصول/پروژه/ فرآيند براي انجام پروسه مهندسي ارزش
تعيين هدف كليدي مطالعه
تعيين اعضاء و مدير تيم مهندسي ارزش
جمع‌آوري داده‌هاي اصلي موضوع
تجزيه و تحليل عملكرد
کارکرد چيست؟
خصوصيتي از هر محصول يا خدمات که باعث کارکردن يا فروش رسيدن آن مي شود،به عبارت ديگر، کارکرد هر چيز، دليل خريد آن خدمت يا محصول از سوي مشتريان است.
چگونگي تعريف کارکرد؟
کارکردها توسط عبارت هاي کوتاه دو کلمه اي، شامل فعل و اسم تعريف مي شوند.
انواع کارکرد کدامند؟
- کارکرد هاي اصلي
- کارکرد هاي پشتيباني
کارکرد اصلي
هدف اوليه اي است که يک محصول و يا خدمت، براي آن طراحي شده است. يک محصول ممکن است بيشتر از يک کارکرد اصلي داشته باشد.
نکات:
- کارکرد اصلي غير قابل تغيير است
- کارکرد اصلي به تنهايي منجر به فروش يک خدمت و يا محصول نمي شود، همچنين کاکرد ثانويه نيز بدون محقق ساختن کاکرد اصلي به فروش نمي رسد.
- محقق نشدن کارکرد اصلي، منجر به عدم تحقق ارزش کل محصولات و يا خدمت است.
کارکرد ثانويه (پشتيباني)
کارکردهايي هستند که کارکرد اوليه را پشتيباني مي کنند و از اين رو در برخي موارد به کارکرد پشتيبان نيز معروف هستند.
نکات:
- کارکرد ثانويه به سه دسته: مورد نياز،مربوط به زيبايي و غير ضروري تقسيم بندي مي شوند.
- در صورت تغيير رويکرد طراحي در تحقق کارکرد هاي پايه، ممکن است کارکرد هاي ثانويه نيز تغيير يافته، حذف شده و يا کارکرد هاي جديدي پديد آيد.
ياد آوري :
هنگام بررسي کليات يک محصول و يا پروژه، ممکن است برخي کارکرد ها يک ثانويه محسوب مي شوند. اما در صورت بررسي، همان جز به صورت منفرد اي کارکرد، کاکرد اصلي خواهد بود. به عنوان نمونه رنگ آميزي مي تواند داراي کارکرد پايه محافظت اجزا باشد، که مي توان آن را بر مبناي به تاخير انداختن خوردگي و يا افزايش عمر مفيد سنجيد. همچنين، رنگ آميزي داراي کارکرد ثانويه بهبود ظاهر نيز هست.
خلاقيت
طبق تعريف خلاقيت عبارتنداز ترکيب و تلفيق مفاهيم موجود در قالب ايده يا انديشه نو و بديع که در راستاي هدفي ارزشمند توليد مي شود.
روش طوفان فکري: (Brain Storming)
اجراي يک روش گرد هم آيي که از طريق آن مي کوشند با انباشتن تمام ايده هايي که همزمان در جلسه به وسيله اعضاء ارايه مي گردد، راه حلي براي مساله بيابد.
چهار اصل در جلسات طوفان فکري:
- انتقاد ممنوع است.
- از نظر جسورانه و آزادانه استقبال مي شود.
- کميت مورد نظر است.
- ايده ها به منظور ايجاد ايده هاي کامل تر ترکيب شود.
انتخاب و ارزیابی
ارزيابي راه كارهاي پيشنهادي و حذف نظرات نامناسب و انتخاب بهترين گزينه‌ها
تهیه و ارایه پیشنهادات
ارزيابي كامل راه كارهاي باقي مانده و توجه به جزئيات كامل آنها مانند امكان اجرا، هزينه‌ها، اثر بر ساير بخش‌هاي محصول/ طرح/ پروژه
تصمیم گیری و اجرا
در اين مرحله با توجه به شاخص ارزش و بطور كلي منافع و مخاطرات محتمل، در خصوص اجرا يا عدم اجراي راه كار تصميم‌گيري مي‌شود و به اجرا در آوردن توصيه‌ها و پيشنهادات انتخاب شده
ما در این مقاله سعی کردیم اطلاعات اولیه و مختصری از مفهوم مهندسی ارزش ارایه دهیم تا شما مخاطب گرامی با محتویات آن آشنا شوید خواهشمند است برای دریافت اطلاعات بیشتر و آموزش و اجرای آن در سازمان خود با این گروه مدیریتی با شماره های 09102157571 و 02177611056 تماس حاصل نمایید.
ثبت ديدگاه